Reizigers die deze periode een vakantie hebben geboekt naar Zuid-Afrika hebben ongetwijfeld gehoord en gelezen over de droogte en latere waterschaarste in Kaapstad. Sinds eind 2017 is er regelmatig sprake van de grote Day Zero. De dag dat ‘alle’ kranen worden toegedraaid en water zwaar zal worden gerantsoeneerd. Paniekberichten worden, al dan niet met goede bedoelingen, de wereld ingestuurd en twijfel is alom terug te vinden.

Maar hoe is het zo ver kunnen komen, welke berichten zijn correct en wat zijn de huidige verwachtingen? Kleine spoiler alert voor diegenen die niet de tijd of zin hebben om verder te lezen : Capetonians hebben een potentiële Day-Zero na verschillende maatregels kunnen uitstellen tot (edit 8-03) 2019 (mocht het ooit zover komen). Edit : video-update augustus 2018.

Stand van zaken : watertekort Zuid-Afrika

Zuid-Afrika blijft een Afrikaans land, waar water sowieso al niet steeds en overal is te vinden. Maar 1 misverstand is dat het watertekort overal in het land zou gelden. Vreemd genoeg is dit helemaal niet het geval. Het gaat ‘m dan ook puur over Kaapstad regio! Inderdaad, de stad aan 3 zijden omringd door oceanen, heeft het op dit ogenblik iets moeilijker dan anders.

Maar tijden van droogte zijn helemaal geen uitzondering in de regio. Elke zoveel jaren is er een periode van water ‘tekort’, en enige tijd later lopen de stuwdammen dan weer over. De voorbije jaren is de neerslag in een dalende trend met momenteel -hopelijk en waarschijnlijk- een nieuw dieptepunt. Ook aan onze eigen kust werden we in 2017 op dit vlak verrast.

Hieronder vind u de grafiek voor één van de oudste wijngaarden van Zuid-Afrika. Altydgedacht in Durbanville produceert reeds sinds 1698 de godendrank en wordt momenteel gerund door John Parker en Lieva Valkeniers, dochter van Dilbekenaar en Vlaams politicus Jef Valkeniers. In 2013 viel er het meeste regen sinds midden jaren ‘90, 2014 was het één van die jaren dat de water dammen letterlijk overliepen. En al zitten we momenteel aan het laatste en laagste referentiepunt,  grote reden tot paniek blijft alsnog volkomen uit.

Mythes over de watercrisis in Kaapstad

• Een daling van het toerisme komt de situatie ten goede :
  Internationaal toerisme is in het hoogseizoen goed voor niet minder dan 300,000 jobs & zo’n 2 miljard Euro aan inkomsten. Die inkomsten zijn zeker nu van levensbelang voor de bouw van de ontziltingsinstallaties en waterputten, beiden duur in bouw en onderhoud. Want al is er geen reden tot paniek of wegblijven, door de opwarming van de aarde en stijgend bevolkingsaantal in de Moederstad zullen deze investeringen sowieso nodig blijven. Gemiddeld gezien verbruikt een toerist in steden aan zee zelfs evenveel water als landelijke dorpen (excl. water voor dieren en tuinen) en is zo verantwoordelijk voor 1% van het waterverbruik.
• Hotels sparen geen water :
  Niet enkel is één van onze speerpunten de promotie van verantwoord toerisme met vele comfortabele, duurzame opties. Ook meldde de Zuid-Afrikaanse Horeca Federatie dat vele hotels voor de korte termijn badstoppen -tijdelijk- hebben verwijderd, zeewater gebruiken in hun zwembaden en restricties hebben ingebouwd voor kraantjeswater. Ook hebben vele hotels reeds geïnvesteerd in waterbesparende technologieën en tijdelijke oplossingen zodat deze dienstverleners ook in de toekomst minder afhankelijk worden van de publieke watertoevoer.
• Als Day-0 aanbreekt zal de hele West-Kaap zonder water worden gezet :
  Enkel de woongemeenschappen die zwaar afhangen van de 6 grote dammen rond Kaapstad zullen op dat moment worden afgesloten van de publieke waterleiding. De economische slagader van Kaapstad centrum -zoals V&A Waterfront- heeft zelf reeds ontziltingsinstallaties gebouwd en ook sommige kleinere hotels hebben sinds kort een eigen waterboring installatie.
• Mocht Day-0 aanbreken worden hevige protesten en geweld verwacht :
  De Capetonians zijn reeds maanden op de hoogte van de problemen die kunnen opduiken bij het uitblijven van regen. Een groot deel van de bevolking heeft zich dan ook goed voorbereid door het inslaan van drinkwater en het recycleren van niet-drinkbaar water. Móchten de kranen worden toegedraaid in woonwijken zal de stad kosteloos op meer dan 200 plekken genoeg water verdelen opdat de lokale bevolking kan blijven koken, wassen en drinken.

Tegen het einde van februari zullen 2 ontziltingsinstallaties in gebruik worden genomen om zeewater om te zetten in zoet water, aangevuld met 2 extra in maart. Daarnaast staan er ook meerdere boringen gepland in de lokale aquifiers, waterhoudende bodemlagen op 20-100 meter diepte. De Cape Flats aquifier alleen -ten oosten van Kaapstad- is volgens nieuwe wetenschappelijke testen goed voor de aanvoer van 150 miljoen liter drinkbaar water per dag. En op 6 februari liet de landbouwers vereniging van Grabouw weten dat ze 10 miljard liter drinkwater konden overhevelen naar Kaapstad door eigen overschotten.

Reizen naar Kaapstad : waar kan je zelf rekening mee houden?

• Leef als een local :
  Capetonians (en toeristen) moeten zich sinds begin dit jaar houden aan het quotum van 50 liter per dag voor persoonlijk gebruik. In Vlaanderen hebben we een gemiddeld gebruik van 110 liter water p/p/d, waarvan 70% wordt gebruikt voor douche, bad en toilet. Ook als reiziger is dit quotum dus makkelijk haalbaar door kleine aanpassingen, zonder te hoeven inboeten op een fantastische vakantie. In plaats van (2 keer) dagelijks te douchen, kan je bv. ook eens een dagje de Indische of Atlantische oceaan induiken.
• Koop lokaal :
  Door wat minder bagage mee te nemen op reis of citytrip, in een ‘te grote koffer’, is er plek vrij om lokaal kleding aan te kopen. Niet enkel hoef je zo niet elke week je wasje te doen of extra te betalen voor kilo’s aan bagage, de leukste items kan je eens thuis nog járen dragen (herinneringen incluis) en de stukken die je beu bent, kan je er persoonlijk schenken aan lokale doelen.
• Hergebruik je handdoeken :
  In plaats van op hotel na elke douche de handdoek op de grond te parkeren, hang hem mooi op aan de daarvoor bestemde plek.
• Persoonlijke hygiëne :
  Poets je tanden met een glas water in plaats van de kraan te laten lopen, zet de douche af tussen inzepen en afspoelen en spoel het toilet doordacht door. Zoals de nieuwe zegswijze gaat : “if it’s yellow let it mellow, if it’s brown flush it down”. 🙂 Zeker dat eerste klinkt niet echt prettig en dat is het ook niet… maar momenteel wel van levensbelang voor miljoenen mensen. De Capetonians en inwoners van de West-Kaap zullen je dankbaar zijn!

Conclusie

• Deze droogte is niet de eerste en zal ook niet de laatste zijn.
• Bijna alle publieke hulpmiddelen zijn geactiveerd, de laatste gepland voor begin/midden maart 2018 (zie edits in het inleidend gedeelte voor de laatse informatie!).
• Kortom, er is geen enkele reden om een droomvakantie naar Kaapstad te annuleren of uit te stellen.